Como se llama la llama?

Na 4 uur slaap waren we er in het minst klaar voor, maar met of zonder slaap, de Uyuni zoutvlakte tour ging beginnen. Bepakt en bezakt, doch immer wat van Wiebe's items missend, hobbelden we naar de bus die ons naar de grens zou brengen. De Chileense grens ging speciaal voor ons open, en de Boliviaanse grens leek speciaal voor ons gebouwd, onder een flinke portie tijdsdruk. Een modderhutje met een gekrast bureautje in de middle of nowhere bleek de douane te zijn, geheel in, zo zou later blijken, Boliviaanse stijl.

We kregen een truck aangewezen met zijn zessen, en de goedlachse chauffeur Epi die daarbij hoorde. Al snel bleek ik de enige te zijn die een woordje Spaans sprak, en werd ik assistent gids. We gingen op pad en stopten bij prachtige meren die de besneeuwde bergtoppen perfect weerspiegelden, doken in een heerlijke hot spring, stonden tussen kokend hete mistwolken uit de 5000 meter hoge geisers, en eindigden in een sneeuwbui tussen honderden flamingo's. Al met al een dag van uitersten, maar de echte uitdaging van die dag stond op het punt te beginnen: het overleven van de ijskoude woestijnnacht.

De keuken warmde enigszins op toen de strijd losbrak met het universeel bekende spelletje UNO, toen er werd geschreeuwd, gestampvoet en gelachen. Het Spanglish dat werd gebruikt was een bron van vermaak, en ik weet zeker dat die twee Valencianen het nog vaak zullen hebben over de kleur 'vurdie' die James de wereld in hielp. De logopodisten onder ons hadden hun handen vol toen ze hem zowel de R als de G wilden laten zeggen die nodig zijn om het uitspreken van de kleur 'rojo' tot een goed einde te brengen, en ik moest aan mijn broertje denken toen James ´s avonds in bed nog de rrrrr aan het grommen was.

's Nachts lagen we met 3 lagen kleding en 2 paar sokken in een fleecen slaapzak onder 3 paardendekens en een sprei, en samen met een wollen muts waren we 'best oke'. Ademen ging bijna niet onder het gewicht van alle dekens, en de arme zielen die 's nachts naar de wc moesten, zullen deze ervaring nog lang met zich meedragen.

De volgende ochtend klauterden we uit ons bed en nadat Epi de truck een uur had ontdooid, konden we vertrekken. Vreemde, door de wind uitgeslepen rotsformaties in de sneeuw, een actieve vulkaan inclusief rookpluim en meer prachtige rode meren met flamingo's stonden op de planning. Adembenemd. Ook zorgde Epi ervoor dat we ritjes nooit saai werden, en zette hij vrolijk klassiekers als 'Call me maybe' en een Duitse cover van de Beatles op. Stopte de radio er even mee, dan toverden we een brede lach op Epi's gezicht door Spaanse liedjes te zingen. Helaas voor Epi kenden we alleen de regels 'Vamos a la playa, a mi me gusta bailar' en een vrij eindeloos 'Bailando, bailando, bailando', maar aan zijn enthousiaste meedeinen te zien, kon hem dat niet deren.

Die tweede nacht verbleven we in het zouthotel, waar de muren, banken, tafels en bedden van blokken zout zijn, en men het geheel zelfs een strandachtig tintje heeft gegeven door een 10 cm dikke laag zout op de grond te strooien. Fanatiek werd UNO herstart, maar ook werd er gevochten om de lauwe douche die aanwezig was; 1 voor ongeveer 50 gasten. Wiebe ging opzoek naar bereik op zijn mobieltje, en werd zeer authentiek Boliviaans verwezen naar ´de berg rotzooi achter de lamastront´, waar een enkele local met zijn mobieltje in de lucht stond te zwaaien. Willemijn was nog in San Pedro en was bereid om zijn ipod en koptelefoon op te pikken, wat een hele opluchting was. Welke wijze les werd hieruit getrokken? Always leave a friend behind.

Fris gewassen koppies verschenen de volgende ochtend bij het ontbijt, klaar voor het hoogtepunt van onze trip: de daadwerkelijke zoutvlakte. Onze eerste stop was bij een eiland op de vlakte, een vreemde oase van cactussen, waar iedereen de camera's vast wat op kon warmen. Vervolgens was het tijd voor het centrum van de zoutvlakte, waar het zout geen millimeters, maar meters dik was. Een uur was niet genoeg om onze plaatjes te schieten, en na de lunch ging de hysterische shoot door. Uiteindelijk kon Epi ons weer de auto in krijgen, en na een museum, de zoutmijnen en een verlaten treinstation kwam een einde aan deze legendarische tour. Ondanks alle horrorverhalen vooraf, hebben we genoten van elke minuut; een waar hoogtepunt van de reis.

Vervolgens wachtte ons een nieuw avontuur; de nachtbus in Bolivia. Een crash-kans van 10 tot 15 procent, door kapotte bussen, levensgevaarlijke, ongeasfalteerde wegen en natuurlijk een oververmoeide, dronken chauffeur. Een schietgebedje leek me op zijn plaats toen ik wakker werd en merkte dat de gehele bus scheef naar rechts hing, maar gelukkig was het pikkedonker buiten en kon ik de afgrond niet zien, en dus viel ik snel weer in slaap. Veilig kwamen we aan in Sucre de volgende ochtend. Vol goede moed vertrokken we voor een hoop cultureel verantwoorde kerk- en museumbezoeken, maar we eindigden met een fles wijn en hapjes op een zonnig terras. 's Avonds overkwam ons het tegenovergestelde; hoewel we van plan waren om uit te gaan, eindigden we erg braaf vroeg in bed.

De vogende dag nam Wiebe zijn eerste uurtjes Spaanse les, en keek vervolgens erg trots als de ober zich eindelijk eens tot hém richtte. De hele dag zou hij enthousiast bij elke straathoek derecha of izquierda roepen; ik was blij dat hij genoot van zijn net opgedane kennis en glimlachte bemoedigend.

Die avond namen we de bus naar La Paz. Wij zaten full cama, maar de lokale bevolking nam genoegen met een plekje in het gangpad. Wederom overleefde we de rit, hoewel we gekookt en gestoomd de bus verlieten. Later zou blijken dat dit de enige plaats in Bolivia was waar verwarming is, en zouden we beginnen te begrijpen dat mensen hier misbruik van maken door de bus in een turks stoombad te veranderen.

La Paz is de belichaming van chaos. In de straten stikt het van de mensen, kraampjes, auto´s en zelfs lama´s, en er zijn geen regels, stoplichten, of verkeersbanen. Wil je iets verkopen, dan claim je je stukje weg door simpelweg je kleedje neer te gooien, en dat mag best in het midden van de straat zijn. Het straatbeeld is ontzettend kleurig door de traditionele kleding, en alle dames dragen bolhoedjes omdat een grappenmaker ooit heeft gezegd dat dat modieus was in Europa. Een foto maken wordt helaas niet gewaardeerd, omdat ze geloven dat je met de foto hun ziel zou stelen. Een schamele 30 cent verandert de situatie echter compleet en maakt dat je zoveel foto´s mag maken als je wil; alles is hier te koop. Bijgeloof maakt dat je voor meer dan camera´s alleen moet uitkijken; zo nu en dan verdwijnen mensen uit de straten van La Paz om in de mijnen geofferd te worden aan de berggoden.

Omdat de busritjes wat teleurstellend veilig waren, besloten Wiebe en ik om een mountainbiketocht over death road te boeken. De gevaarlijkste weg ter wereld, met de meeste doden per jaar. Een onverhard kiezelpad dat langs de bergen kronkelt, met afgronden van meerdere honderden meters diep, dat 90% van de tijd net breed genoeg is voor een personenauto. Tot een paar jaar terug reden daar echter vrachtwagens in twee richtingen, terwijl de weg onder hun wielen afbrokkelde. En nu stond ik daar, in een beschermend pak en met een helm op mijn hoofd, naast een mountainbike naar beneden te turen, me afvragend hoe ik hier toch in godsnaam weer was beland.
De tocht naar beneden was echter super, door een prachtig landschap. Met een rotsnelheid vlogen we door de bochten en door watervallen heen. De banden slipten, gleden en hobbelden, en natuurlijk kwam dat moment waar iedereen op zat te wachten; het moment dat iemand dan daadwerkelijk een doodsmak maakte. Helaas was ik het die een kei raakte en over de kop vloog, maar hé; scars or it didn´t happen.

De laatste dag in La Paz struinden we over marktjes en stresste ik over mijn was die voorgoed verloren leek te zijn, en maakten we ons klaar voor onze vlucht naar Cusco. Voor Wiebe betekent dat het einde van zijn reis, voor mij het begin van de Inca Trail naar Machu Picchu. Bolivia was de grootste verrassing van de reis tot nu toe, een prachtig land dat we hebben overleefd zonder ziek te worden of met een bus of mountainbike naar beneden te storten. De kou jaagt ons echter toch verder, en morgen zijn we in Peru!